Cầu thang là không gian liên kết theo chiều đứng để tới được các tầng, các phòng trong nhà. Trong khoa học phong thủy, cầu thang được ví như xương sống của ngôi nhà và là nơi khí vận động mạnh, liên tục để đưa dòng khí lan tỏa đi các tầng khác nhau.
Hiện nay, nhiều nhà có cầu thang bố trí hình xoắn ốc chạy từ trên xuống dưới ngay trung tâm nhà. Về mặt phong thủy, đây là kiểu kiến trúc không tốt, khiến gia chủ dễ mắc các bệnh tim mạch hoặc gặp những trắc trở trong công việc.
Theo quan niệm phong thủy truyền thống, người ta thường để ý đến cầu thang ở các nhà cao tầng. Đầu cầu thang hướng vào chỗ tốt thì gia chủ gặp thuận lợi, nhưng nếu đầu cầu thang hướng thẳng ra đường, ra cửa chính của căn nhà thì đại kỵ. Lý thuyết phong thủy thường lấy hình tượng, biểu tượng, đầu cầu thang hướng thẳng ra cửa chính, khi mở cửa sẽ như cái miệng đang há ra. Gia chủ sống trong căn nhà đó thường bị hao tán, thất thoát tiền bạc.
Ngoài ra, người sống trong nhà đó sẽ ít gắn bó với gia đình. Tùy vào bố cục của ngôi nhà, có thể hóa giải bằng cách dùng gương soi phản chiếu hay dùng chậu cây, ông sáo, bình phong... để hoãn khí cho kiểu cầu thang này.
Ảnh minh hoạ bố trí cầu thang.
Cầu thang là nơi khí khởi phát để tiếp dẫn lên hay xuống lầu, cũng chính là nơi di động của khí. Vì vậy, nếu cầu thang mở tại những cung tốt thì các tầng trên được tốt. Ngược lại, nếu cầu thang mở tại những cung xấu thì các tầng trên phải chịu xấu
Khu vực cầu thang phải có đủ ánh sáng, điều này sẽ thu hút nhiều sinh khí dẫn lên các tầng. Nếu cầu thang hẹp, hãy treo một tấm gương lớn để có tác dụng mỏ rộng cầu thang về mặt hình ảnh trong phong thủy.
- Số bậc cầu thang trong phong thuỷ:
Bậc cầu thang phải hoàn toàn kín, liền nhau, không có lỗ hổng giữa các bậc. Điều này bảo đảm rằng, tài chính gia đình sẽ không bị thất thoát. Vì vậy, nếu cầu thang trong nhà có lỗ hổng ở giữa các bậc, hãy dùng ván gỗ bít kín chúng lại.
Khi nói đến cầu thang, ta thường quan tâm đến số bậc của cầu thang. Có 2 cách tính số bậc cầu thang: Tính theo số bậc tới mặt sàn mỗi tầng và tính theo tổng số bậc cầu thang của ngôi nhà. Tuy nhiên, trong khoa học phong thủy, số bậc cầu thang tính tới mặt sàn mỗi tầng là căn cứ chính để định tốt, xấu mà không câu nệ tổng số bậc cầu thang trong nhà. Tại nhiều ngôi nhà, cầu thang không được bố trí tại cùng một cung vị, có khi cầu thang lên mỗi tầng lại được bố trí ở một vị trí khác nhau.Trang trí ngôi nhà khác nhau.
Số lượng bậc thang được tính từ bậc thứ nhất cho tới điểm kết thúc (chiếu tới, hành lang). Nếu có chiếu nghi thì chiếu nghi được tính như một bậc thang bình thường.
Để xét số bậc của cầu thang, phải căn cứ vào Ngũ hành hình thể, kiến trúc của ngôi nhà rồi lấy vòng Trường sinh mà định số bậc. Cụ thể như sau:
- Cách tính theo vòng Trường sinh:
Vòng Trường sinh là 12 sao thể hiện quy luật sinh tồn (phát sinh, tồn tại, phát triển và chấm dứt) của vạn vật. Theo quan niệm của triết học phương Đông, bất kỳ một sự vật, hiện tượng nào cũng phải trải qua 12 giai đoạn sau:
1. Trường sinh (sinh ra).
2. Mộc dục (tắm rửa).
3. Quan đới (phát triển).
4. Lâm quan (trưởng thành).
5. Đế vượng (cực thịnh).
6. Suy (suy yếu).
7. Bệnh (ốm đau)
8. Tử (chết).
9. Mộ (nhập mộ).
10. Tuyệt (tan rã)
11. Thai (phôi thai).
12. Dưỡng (thai trưởng).
Căn cứ vào hình thể kiến trúc của ngôi nhà thì nhà hình Thủy bậc thứ nhất là Trường sinh, nhà hình Mộc bậc thứ 3 là Trường sinh, nhà hình Thổ bậc thứ 5 là Trường sinh, nhà hình Hỏa bậc thứ 7 là Trường sinh, nhà hình Kim bậc thứ 9 là Trường sinh. Bắt đầu từ bậc Trường sinh theo Ngũ hành của ngôi nhà, tiếp tục thuận đếm mỗi bậc là 1 sao kế tiếp trong vòng Trường sinh, cứ hết 12 sao lại tiếp tục đếm một vòng mới.
Như vậy, nhà hình Thủy thì số bậc nên dùng là: 1, 3, 4, 5, 9, 11, 13, 15, 16, 17, 21, 23...
Nhà hình Mộc thì số bậc nên dùng là: 1, 3, 5, 6, 7, 11, 13, 15, 17, 18, 19, 23, 25...
Nhà hình Thổ thì số bậc nên dùng là: 1, 3, 5, 7, 8, 9, 13, 15, 17, 19, 20, 21, 25, 27...
Nhà hình Hỏa thì số bậc nên dùng là: 3, 5, 7, 9, 10, 11, 15, 17, 19,21, 22, 23, 27...
Nhà hình Kim thì số bậc nên dùng là: 1, 5, 9, 11, 12, 13, 15, 17, 19, 21, 22, 23, 25...
Khoa học hiện đại cũng đã chứng minh rằng, sự thay đổi trạng thái của con người cũng như sự ngưng tĩnh, vận động ở một nhịp độ, tiết tấu nào đó đều có ảnh hưởng tới sự phát triển cơ thể và hình thành tính cách, có thể tăng cường sức khỏe, tăng trí nhớ nếu sự thay đôi hay ngưng tĩnh phù hợp. Ngược lại, nó cũng có thể làm giảm sức khỏe, tăng stress và đặc biệt là phát sinh một số bệnh tật. Số bậc cầu thang dừng lại ở bao nhiêu bậc để dẫn tới sàn mỗi tầng cũng làm thay đổi trạng thái vận động và sự ngưng tĩnh của cơ thể. Từ đó, làm thay đổi sức khỏe, tâm tính con người.
Số lượng bậc thang được tính từ bậc thứ nhất cho tới điểm kết thúc. Một điều rất cần thiết là số bậc của mỗi tầng, cũng như của cả cầu thang, tính từ bậc thứ nhất đến bậc kết thúc phải rơi vào cung Sinh trong vòng tuần hoàn Sinh, Lão, Bệnh, Tử. Vì thế, tổng số bậc cầu thang nên là bậc lẻ (21, 17...). Được như vậy sẽ đảm bảo thuận tiện về sinh hoạt, đồng thời cũng mang lại cho chúng ta cảm giác yên tâm, thoải mái khi sông trong ngôi nhà của mình.
Ảnh bố trí cầu thang hợp phong thuỷ.
Theo phong thủy, nếu cầu thang trong nhà không thích hợp sẽ ảnh hưởng đến sự may rủi, gây mất mát tài sản, hay sinh bệnh tật, ốm đau cho người trong gia đình. Nếu cầu thang nhà bạn hợp phong thủy, nó sẽ mang lại.
Tuy nhiên, nếu nó không hợp phong thủy thì dòng năng lượng đó sẽ lan truyền các loại bệnh tật, mất mát tài sản và vận rủi cho gia đình.
Khi thiết kế cầu thang nên tuân thủ những nguyên tắc sau:
- Bậc cầu thang không nên bị lõm hay hở bởi nó làm ảnh hưởng đến sự tích lũy của cải.
- Nên có đèn cầu thang để việc đi lại ban đêm dễ dàng hơn.
- Chân và đỉnh cầu thang không được đối diện với cửa chính.
- Cầu thang phải có độ vững chắc.
- Tránh chọn màu đỏ cho cầu thang bởi điều này mang lại những điểm xấu.
- Tránh đặt cầu thang ở chính giữa nhà. Tìm Trung cung chia nhà làm 9 phần như phương pháp tìm Trung cung của diện tích đất. Phần giữa của Trung cung gọi là biệt cung, đặc biệt cấm kỵ đặt bậc cầu thang ở đây. Bởi vì Trung cung thuộc hành Thổ, sẽ bị cầu thang thuộc Mộc khắc.
- Cầu thang không nên bắt đầu hay kết thúc ở trước nhà vệ sinh.
- Tránh thiết kế cầu thang xoắn ốc vì đây là một điềm gở. Càng nguy hại hơn khi cầu thang đó đặt giữa nhà. Đặc biệt không dùng cầu thang xoắn quanh cột. Loại cầu thang này sẽ khiến dương khí khó lưu thông và có hại cho gia chủ cũng như người nam trong nhà.
- Hai bên các bậc cầu thang phải có thành cầu thang để che chắn. Những cầu thang xây theo kiểu hiện đại như cầu thang xương cá. Cầu thang không có thành chắn đều không được tốt theo quan niệm phong thủy.
- Tránh làm cầu thang quá dài từ tầng này lên tầng khác. Cầu thang càng dài thì khí càng yếu.
- Lưu ý, hành lang, bậc thang nghi liên quan đến cầu thang phải có gờ bao phía dưới tay vịn để tránh thoái khí. Cầu thang cũng không được đâm thẳng vào bếp hoặc cửa nhà vệ sinh ở bất cứ tầng nào. Đồng thời, cần lưu ý không để xà ngang đè lên cầu thang.
- Cầu thang nên đặt ở những nơi thoáng đãng, sinh khí dồi dào ở trong căn nhà và đi từ hướng tốt đi lên. Như vậy sẽ bảo đảm được các tầng trên thu được khí tốt của căn nhà.
- Tuyệt đối tránh đặt cầu thang đi từ phía sau nhà lên. Bởi vì, khí trong nhà đi từ ngoài vào và đi ra phía sau. Nếu cầu thang đặt đi từ phía sau nhà lên các tầng trên sẽ dẫn đến suy khí. Người ở trong nhà về sức khỏe lẫn tài lộc đều suy giảm. Thậm chí khi dương khí suy kiệt nặng, âm khí vượng người ở đó dễ mắc các bệnh hoang tưởng và thần kinh.
- Trong phong thủy, cầu thang còn được coi như ế khúc ruột trong cơ thể người, bởi vậy tránh làm cầu thang đứt đoạn. Cụ thể là: Tầng một thì cầu thang đặt ở đầu hành lang, lên tầng 2 - 3 thì cầu thang lại đặt cuối hành lang hoặc vị trí khác.
Trường hợp này phải khắc phục bằng cách trải thẳm nối các bậc và cốc vị trí cầu thang lại. Trong trường hợp nhà không vương khí, đủ để dẫn lên các tầng trên qua cầu thang thì nên có đèn chiếu sáng đế tàng cường sinh khí.
- Đặt một chiếc đèn chùm phía trên cầu thang.
- Đặt một màn che hay chia cầu thang và cửa chính thành những khu vực nếu chúng đối diện nhau.
- Cầu thang có thể làm bằng gỗ, kim loại hoặc bê tông là biểu tượng của 3 yếu tố rắn chắc, cầu thang gỗ thích hợp đặt hướng Nam, Đông và Đông Nam. Cầu thang kim loại tốt nhất nên đặt hướng Đông Bắc, Tây Nam, Tây và Tây Bắc
- Đặt một cặp kỳ lân hai bên cầu thang để chống lại nguồn năng lượng xấu di chuyển lên trên và thúc đẩy năng lượng tốt lên trên.